دانلود مستقیم کتاب

کتاب لاتین/ «رسانه ایرانی: تناقض مدرنیته»، خیابانی، غلام، انتشارات روتلج ۲۰۱۰/ ۲۶۲ صفحه.

Khiabany, Gholam, “Iranian Media: the Paradox of Modernity”, Routledge Publication, 2010.

 غلام خیابانی فارغ‌التحصیل رشته ارتباطات و رسانه‌های جمعی از دانشگاه وست مینستر و استاد مطالعات رسانه‌ای در دانشگاه ساسکس و عضو مدیر شورای موسسه روابط نژادی در انگلستان است. مطالعات وی در زمینه تغییر اجتماعی و رسانه با رویکرد ایران و نژادپرستی و اسلام هراسی در انگلیس است. خیابانی  کتاب «بلگستان» را نیز به رشته تحریر در آورده است.

نویسنده به بررسی انتقادی رسانه‌ها به ویژه مطبوعات جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد، رسانه‌ای که نمی‌توان آن را تنها بر حسب «ایدئولوژی اسلامی» یا «دوگانه نظریه نوسازی» فهم کرد. نویسنده ابعاد مهمی از توسعه‌یافتگی و عدم توسعه‌یافتگی رسانه ایران را در تعامل متقابل با انقلاب، دولت، دین و اقتصاد تبیین می‌کند.

 به طور ویژه بعضی از مباحث و موضوعاتی که در کتاب مطرح می‌شود عبارتند از:

«ضرورت فرهنگی، ارزش‌ها و رسانه»

 به بررسی پارادایم توسعه و فرهنگ و سنت می‌پردازد و مباحث انتقادی حمید مولانا در راستای نقد رسانه‌های غربی و شرق‌شناسی را مطرح می‌کند.

«دولت و رسانه: نقطه‌ای کور»

 به بررسی روابط پیچیده دولت و تولید نمادین و فرهنگی می‌پردازد و الگوهای مختلف رسانه را در تعامل با قدرت سیاسی مورد مداقه قرار می‌دهد.

 رسانه، دولت و اهمیت مالکیت رسانه

 به بررسی اقتصاد سیاسی، آزادسازی و خصوصی‌سازی رسانه می‌پردازد.

اهمیت نمونه ایران

 به بررسی جایگاه سیاسی و رسانه‌ای انقلاب اسلامی ایران می‌پردازد. به طور کلی کتاب حاضر دارای هشت بخش می‌باشد که عبارتند از:

دین، دولت و فرهنگ: فراتر از استثناگرایی اسلامی

نویسنده در این فصل ایده «استثناگرایی اسلامی» را مطرح می‌کند و آن را الگوی مناسبی برای تحلیل واقعیت ایران می‌داند، نقطه عطف این ایده بر برخورد «سنت» و «مدرنیته» می‌باشد.

آیا یک نظریه ارتباطات اسلامی وجود دارد؟

 این فصل به امکان وجود نظریه اسلامی ارتباطات می‌پردازد. آن با بررسی نظریه‌های رسانه بین‌المللی و کاستی‌های مطالعات فرهنگی در مواجه با دین، زمینه نقد یک نظریه خاصِ ارتباطات را فراهم می‌سازد. سپس خطوط اصلی ارتباطات اسلامی را ترسیم می‌کند و در ادامه به بررسی انتقادی بعضی از نوشته‌های نظری در این حیطه می‌پردازد، به ویژه مطالعات حمید مولانا که امکان دیدگاه اسلامی برجسته و خاص در زمینه ارتباطات و تفاوت بنیادی آن با نظریه غربی ارتباطات را مطرح می‌کند. از آنجا که این دیدگاه‌ها مرتبط با فضای رسانه‌ای ایران است، فصل حاضر ایده نظریه ارتباطات اسلامی با تاکید خاص بر واقعیت‌های تجربی ایرانی را ارائه می‌کند.

مطبوعات ایرانی: تناقض مدرنیته

 تحلیلی تاریخی از توسعه مطبوعات ایرانی ارائه می‌کند و شواهدی مبنی بر وابستگی مطبوعات ایرانی به ساختارهای سیاسی و اقتصادی دولت را نشان می‌دهد. نویسنده در ادامه به بررسی مالکیت رسانه، بازیگران اصلی در بازار مطبوعات و نقش مهم دولت در بازار مطبوعات می‌پردازد. مباحث این فصل متناسب با نظریه‌های لیبرال رسانه و نقش دولت در توسعه کشور می‌باشد.

ظهور فضاهای عمومی و محدودیت های مطبوعات

 این فصل کتاب روابط متقابل سیاست و مطبوعات و نقش آنها در توسعه و رشد نظام‌ها و ارزش‌های دموکراتیک را بررسی می‌کند و تاریخی از مطبوعات ایرانی را مطرح می‌کند که جدا از تاریخ قدرت در ایران نیست.

مطبوعات، دولت و جامعه مدنی: ابهام‌ها و واقعیت‌ها

به نقش جامعه مدنی، روشنفکران معاصر و ماهیت بحث‌ انگیز آزادی مطبوعات اشاره می‌کند. این فصل تعاریف و رویکردهای مختلف مفهوم جامعه مدنی و واکنش‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران نسبت به این مفهوم را مطرح می‌کند. در ادامه به بررسی روابط متقابل رسانه و دولت و به توصیف فضای سیاسی جدید ایران بعد از ۱۹۹۷ می‌پردازد.

سیاست رسانه ها در جمهوری اسلامی: حقوق، منافع نهادی و کنترل

فصل ششم به مطالعه مشکلات و تناقضات دولت اسلامی و سیاست‌های فرهنگی ایران در مواجهه با مطبوعات و اینترنت می‌پردازد. این فصل در دو بخش مجزا به بررسی حقوق مطبوعات، تعاریف و محدویت‌های مطبوعات و بازار مطبوعات و همچنین تلاش دولت در کنترل و محدودیت‌سازی اینترنت و تکنولوژی‌های جدید رسانه‌ای می‌پردازد.

سیاست های پخشکننده سمعی - بصری: تداوم، تغییر، توسعه و کنترل

به بررسی مسائل و تناقضات رسانه‌های سمعی- بصری و توسعه تلویزیون در ایران می‌پردازد. نویسنده تلویزیون را ابزاری در خدمت دولت می‌داند که به واسطه آن نوسازی، کنترل و اتحاد ملی را فراهم می‌سازد و همچنین اهمیت تغییرات در سیاست‌های دولت و تنش دیالکتیک میان «منطق پایتخت» و «منطق مرزی» را در دهه اخیر بررسی می‌کند. و مباحثی در زمینه خصوصی‌سازی رسانه و شبکه‌های سمعی- بصری را مطرح می‌کند.

مطبوعات زنان و ماهیت جنسی‌شده فضای عمومی

 این فصل با یک رهیافت شرق‌شناسی و اسلامی به بررسی نقش زنان در زندگی عمومی، روابط پویا میان حضور زنان در سیاست، تاثیرات گسترده مطبوعات زنان و روزنامه‌نگاران زن می‌پردازد.